همانند تمامی حوزه های صنعتی، حوزه رنگ و رزین نیز اصطلاحاتی دارد که به گوش فعالین این حوزه آشناست اما شاید برای شنوندگان در وهله اول به دلیل عدم تطابق این اصطلاحات با معانی یک به یک، واژگان آنها یا جدید بوده و یا واژگانی که برای آن ها در نظر گرفته شده است، ثقیل به نظر برسد. از این رو، در ادامه در مورد بخشی از این اصطلاحات در دسته افزودنی های این صنعت، نام های انواع رزین و پوشش، فرایند های تولید مورد استفاده و شاخص های مربوط به دیتاشیت آن ها توضیح داده می شود:
|
اصطلاحات |
مفهوم |
|---|---|
| Accelerator (شتاب دهنده) | ماده ای که سرعت یک واکنش شیمیایی را افزایش دهد، این مواد در صنعت رنگ به موادی اطلاق میشوند که واکنش پخت (curing ) یا اتصال عرضی یک سامانه رزینی چند جزیی را تسریع می کند. |
| Antioxidant | ماده ای که از اکسیداسیون مواد جلوگیری می کند یا آن را کند می کند. |
| Coupling Agent | ماده شیمیایی که برای واکنش با هر دو فاز تقویت کننده و ماتریس یک ماده کامپوزیت طراحی شده است تا پیوند قوی تری در سطح مشترک ایجاد کند. |
| Stabilizer | یک ماده شیمیایی که اغلب به رزین اضافه می شود تا از تغییرات نامطلوب در مواد مانند تغییر رنگ در اثر گرما یا نور جلوگیری کند. |
| Catalyst | ماده‌ای که حتی در مقادیر بسیار کم افزودن به واکنش باعث افزایش سرعت واکنش می شود. |
| Adhesion Promoter (بهبود دهنده چسبندگی) | موادی که یا در ساخت رزین استفاده شده و یا به رنگ ساخته شده جهت افزایش میزان چسبندگی پوشش به سطح اولیه یا بر روی لایه قبلی رنگ اعمال شده بکار میروند. |
| Anti-Skinning Agent (ضد رویه) | مواد افزودنی که از اکسایش رنگ در زمان انبارداری در داخل قوطی جلوگیری می کند و بیشتر در رنگهای آلکیدی بکار میرود. |
| Anti-Sagging Agent (مواد ضد شره) | مواد افزودنی مایع یا جامد که در فرمولاسیون رنگ بکار میرود و از شره کردن رنگ جلوگیری میکند. |
| Anti-Settling Agent (مواد ضد ته نشینی) | مواد افزودنی مایع یا جامد که در فرمولاسیون رنگ بکار میرود و موجب به تاخیر انداختن تشکیل رسوب و حفظ یکنواختی و ثبات رنگ در طی دوره انبارداری و یا اعمال رنگ می شود. |
| Curing Agent | جزء فعالی که پس اختلاط با رزین تحت شرایط دمایی خاص باعث پلیمریزاسیون و اتصالات عرضی می شود. |
| Diluent (رقیق کننده) | افزودنی فعال یا غیرفعال که برای کاهش ویسکوزیته ماده ای که به آن اضافه شده، استفاده می شود. |
| Filler (پرکننده) | یک ماده بی اثر برای بهبود خواص و کاهش هزینه که به سیستم رزینی اضافه میشود. |
| Flame Retardant (بازدارنده شعله) | توانایی رزین برای مقاومت در برابر سوختن یا احتراق. برخی از مواد در صورت قرار گرفتن در معرض شعله به عنوان خود خاموش شونده طبقه بندی می شوند. |
| Hydrophobic (ترکیبات آب گریز) | به ترکیباتی که تمایل به جذب آب ندارند اطلاق میشود. |
| Hydrophilic (ترکیبات آب دوست) | به ترکیباتی که تمایل به جذب آب دارند اطلاق میشود. |
| Inhibitive Pigment (پیگمنت بازدارنده) | پیگمنت یا رنگدانه ای که خوردگی فلزات را از طریق شیمیایی یا الکتروشیمیایی به تاخیر انداخته یا آز آن جلوگیری می کنند. |
| Pigment | ماده رنگی غالبا معدنی که به طور کامل یا تقریباً در آب نامحلول بوده و نور را پراکنده می کند. |
| Intercoat Adhesion (چسبندگی بین لایه ایی) | به میزان چسبندگی لایه های مختلف پوشش به یکدیگر اطلاق میشود . مانند میزان چسبندگی پوشش لایه میاتی به پوشش زیرین یا آستری |
| Inhibitor ( بازدارنده) | موادی که در مقادیر کم استفاده شده و باعث کاهش سرعت واکنش شیمیایی میگردند. |
| Dye | ماده رنگی غالبا آلی که به طور کامل یا تقریباً در آب محلول بوده و نور را پراکنده نمیکند و شفاف به نظر می رسد. |
| Compound | مخلوط یک پلیمر با سایر مواد مانند پرکننده‌ها، نرم‌کننده‌ها، تقویت‌کننده‌ها، کاتالیزورها، پیگمنت و… یک ترکیب گرماسخت معمولاً حاوی تمام مواد لازم برای محصول نهایی است، در حالی که یک ترکیب ترموپلاستیک ممکن است نیاز به افزودن رنگدانه‌ها و … داشته باشد. |
| Lacquer | محلول رزین های طبیعی یا مصنوعی در حلال هایی که به راحتی تبخیر می شوند، به عنوان یک پوشش محافظ استفاده می شود. |
| Dehydration | حذف آب به خودی خود از یک ماده یا پس از تشکیل از یک گروه هیدروژن و هیدروکسیل در یک ترکیب، توسط حرارت یا یک ماده خشک‌کننده. |
| Primer | پوششی که قبل از استفاده از چسب، لاک، لعاب و غیره روی سطح اعمال میشود تا عملکرد چسبندگی یا توانایی تحمل بار اتصالات را بهبود بخشد. برخی از پرایمرها حاوی یک بازدارنده خوردگی هستند. |
| Gel Point | ژلینگی یک تغییر ناگهانی در ویسکوزیته رزین است. در واقع یک سیستم نیمه جامد متشکل از شبکه ای از تجمعات جامد که مایع در آن نگهداری می شود، است. |
| Gel Coat | رزینی فعال با سرعت پخت بالا که روی سطح قالب اعمال می شود و قبل از لایه گذاری ژل می شود. ژلکوت به بخشی جدایی ناپذیر از لمینت نهایی تبدیل می شود و معمولاً برای بهبود ظاهر و چسبندگی سطح استفاده می شود. |
| Rosin | رزینی که به عنوان باقیمانده در تقطیر turpentine خام از شیره درخت کاج (رزین صمغ) یا از عصاره کنده ها و سایر قسمت های درخت (رزین چوب) به دست می آید. |
| Thixotropic | به موادی که در حالت استراحت ژل و در صورت اعمال برش مایع هستند، می گویند. دارا بودن مقاومت برشی استاتیکی بالا و مقاومت برشی دینامیکی پایین به طور همزمان برای از دست دادن ویسکوزیته تحت تنش از الزامات این مواد است. |
| Hybrid | رزین یا سیستم پوششی ای مشکل از چند رزین، از انواع این سیستم ها میتوان به سیستمهای هیبریدی یورتاناکریلات یا اپوکسی-پلی استر اشاره نمود. |
| Batch | به مقدار وزنی محصول که در یک مرحله تولید و تخلیه میشود اطلاق میگردد. |
| Belt | نوار نقاله ای که رزین روی آن تخلیه شده و علاوه بر تنظیم ضخامت رزین، به سرد شدن آرام آن نیز کمک می کند. رزین پس از جامد شدن وارد کراشه ساز شده و خرد می گردد. |
| Exothermic Reaction (گرمازا) | واکنشی که با مخلوط شدن برخی از مواد با یکدیگر گرما ایجاد میکند. گرمازایی در صورت عدم کنترل میتواند از دمای پخت فراتر رود. |
| Condensation Polymerization | یک واکنش شیمیایی که در آن دو یا چند مولکول با جداسازی آب یا یک ماده ساده دیگر ترکیب می شوند. اگر یک پلیمر تشکیل شود، به این فرآیند پلی تراکم میگویند. |
| Dehydration | حذف آب از یک ماده یا پس از تشکیل از یک گروه هیدروژن و هیدروکسیل در یک ترکیب، توسط حرارت یا یک ماده خشک‌کننده. |
| Hand LAY-UP | فرآیند قرار دادن لایه های متوالی مواد تقویت کننده یا آرماتورهای آغشته به رزین در موقعیت روی قالب با دست. |
| Resin Transfer Moldings (RTM) | فرآیندی که در آن رزین ترموست کاتالیز شده به یک قالب دربسته که در آن الیاف تقویت کننده قرار داده شده است، منتقل یا تزریق می شود. پخت معمولاً بدون حرارت خارجی انجام می شود. RTM هزینه های نسبتا کم ابزار و تجهیزات را با توانایی قالب گیری قطعات ساختاری بزرگ ترکیب می کند. |
| Room-Temperature Vulcanizing (RTV) | ولکانیزاسیون یا پخت در دمای اتاق با واکنش شیمیایی؛ معمولاً برای سیلیکون ها و سایر لاستیک ها کاربرد دارد. |
| Sheet Molding Compound (SMC) | ترکیبی از الیاف، معمولاً یک رزین پلی استر، و رنگدانه‌ها، پرکننده‌ها و سایر مواد افزودنی که برای تسهیل کار در عملیات قالبگیری ترکیب شده و به شکل ورقه قالبگیری شده‌اند. |
| Bulk Molding Compound (BMC) | رزین ترموست که با فیلامنت های تقویت کننده، پرکننده ها و غیره مخلوط شده و به یک ترکیب چسبناک برای قالب گیری فشرده یا تزریقی تبدیل می شود. |
| Fiber Reinforced Plastic (FRP) | یک اصطلاح کلی برای کامپوزیت که از رزینی تشکیل شده است که با پارچه، نوار، حصیر یا رشته‌هایی از هر شکل فیبری و با هر نوع الیاف تقویت شده است. |
| Filament Winding | فرآیندی برای ساخت یک ساختار کامپوزیتی که در آن تقویت‌کننده‌های پیوسته (رشته، سیم، نخ، نوار یا موارد دیگر) که قبلاً با مواد ماتریس آغشته شده یا در طول سیم پیچ آغشته شده‌اند، بر روی شکل یا سنبه‌ای دوار و قابل جابجایی قرار می‌گیرند. هنگامی که تعداد لایه های لازم اعمال می شود، قطعه پخت شده از سنبه خارج می شود. |
